خازن یکی از قطعات مهم و کاربردی در مدارهای الکترونیکی است که وظیفه ذخیره و تخلیه انرژی الکتریکی را بر عهده دارد. این قطعه در انواع مختلفی مانند سرامیکی، الکترولیتی و متغیر تولید میشود و انتخاب نوع مناسب آن در عملکرد نهایی مدار تأثیر بسیاری دارد. در این سری از معرفی لیست قطعات الکترونیکی در مجله آگنیز به سراغ تعریف خازن، نقش، انواع و کاربردهای آن میرویم.خازن
خازن (Capacitor) قطعهای الکترونیکی است که برای ذخیره انرژی الکتریکی در یک میدان الکتریکی به کار میرود. خازن از دو صفحه فلزی موازی تشکیل شده است که بین آنها یک عایق یا دیالکتریک قرار دارد. با اتصال خازن به منبع ولتاژ، بار الکتریکی در صفحات ذخیره میشود. ظرفیت خازن که با واحد فاراد (Farad) اندازهگیری میشود، بیانگر مقدار انرژی ذخیرهشده است.خازن
برای درک بهتر عملکرد خازن، میتوان آن را به یک مخزن آب تشبیه کرد. همانطور که مخزن آب میتواند حجم مشخصی از آب را ذخیره و در زمان نیاز آزاد کند، خازن نیز انرژی الکتریکی را ذخیره و در زمان مناسب تخلیه میکند. این ویژگی در بسیاری از کاربردهای الکترونیکی از جمله تثبیت ولتاژ، فیلتر کردن نویز و تنظیم جریان استفاده میشود.خازن
خازنها نقش همهجانبه و مؤثری در مدارهای الکترونیکی ایفا میکنند. از تأمین انرژی موقت در هنگام قطع برق گرفته تا حذف نویز و ارتعاشات در مدار، خازنها برای بهبود عملکرد و کارایی سیستمهای الکتریکی ضروری هستند.خازن
برای درک بهتر نقشهای مهم و تخصصی خازن در مدارها به جدول زیر نگاه کنید:
کاربردهای اصلی | چه اتفاقی رخ میدهد؟ |
ذخیره انرژی | تأمین انرژی موقت در هنگام قطع منبع تغذیه یا افت ولتاژ |
فیلتر کردن نویز | حذف نویز و ارتعاشات از جریان و ولتاژ مدار |
تنظیم جریان | کاهش نوسانات جریان و ولتاژ در مدارهای AC |
جبران توان راکتیو | استفاده در سیستمهای قدرت برای بهبود ضریب توان و کاهش تلفات انرژی |
کوپلینگ و دیکوپلینگ | انتقال یا حذف سیگنالهای AC بین بخشهای مختلف مدار |
ذخیرهسازی دیتا | در حافظههای کامپیوتری مانند DRAM استفاده میشود. |